Ligue 1 là giải vô địch bóng đá cấp cao nhất của nước Pháp. Ra đời năm 1932, được quản lý bởi Liên đoàn bóng đá chuyên nghiệp nước Pháp và là một trong những giải đấu danh giá bậc nhất thế giới. Mùa giải Ligue đầu tiên khai mạc, mở màn vào ngày 11/09/1932. Tên gọi của nó lúc đó chỉ là giải vô địch Quốc gia. Sau 1 năm, giải nhanh chóng được đổi tên thành Division 1 và đến năm 2002 thì đổi thành Ligue 1 và duy trì đến tận bây giờ. Ligue 1 bao gồm 20 câu lạc bộ và hoạt động theo hệ thống thăng hạng và xuống hạng từ và đến Ligue 2.

AS Saint-Étienne là câu lạc bộ thành công nhất với 10 chức vô địch ở Pháp trong khi Olympique Lyonnais là câu lạc bộ giành được nhiều danh hiệu liên tiếp nhất (7 danh hiệu từ năm 2002 đến 2008). Với 71 mùa giải có mặt ở Ligue 1, Olympique de Marseille giữ kỷ lục góp mặt ở hạng đấu cao nhất nhiều mùa nhất, trong khi Paris Saint-Germain giữ kỷ lục giải đấu với 47 mùa giải liên tiếp ở hạng đấu cao nhất (từ năm 1974 đến nay). Nhà vô địch hiện tại là Lille, đội bóng đã vô địch mùa giải 2021. Câu lạc bộ nước ngoài AS Monaco đã vô địch giải đấu nhiều lần, khiến giải đấu này trở thành một giải đấu xuyên biên giới.

Lịch sử giải đấu

Trước đây, nước Pháp không hề có giải bóng đá chuyên nghiệp nào. Đến tận tháng 7 năm 1930, Hội đồng quốc gia Liên đoàn Bóng Đá Pháp thành lập thông qua với 128 phiếu thuận, 20 phiếu chống. Lúc này, hệ thống bóng đá chuyên nghiệp của nước Pháp đã được xây dựng bởi Georges Bayrou, Gabriel Hanot và Emmanuel

Để tạo ra thành công một giải đấu bóng đá chuyên nghiệp trong nước, Liên đoàn đã giới hạn giải đấu ở 20 Câu lạc bộ. Để tham gia giải đấu, các CLB phải tuân theo ba tiêu chí quan trọng:

-CLB chắc chắn đã có những kết quả tích cực trong quá khứ.

-CLB phải có khả năng thu đủ doanh thu để cân bằng tài chính.

-CLB phải có khả năng chiêu mộ thành công ít nhất 8 cầu thủ chuyên nghiệp.

Những quy định này nhanh chóng vấp phải nhiều luồng ý kiến phản đối. Đặc biệt là từ những đội bóng có điều kiện kinh tế không tốt, đang thua kém so với những đội khác. Cuối cùng, nhiều CLB đã giành được vị thế chuyên nghiệp 

Sự bắt đầu của tính chuyên nghiệp

Mùa giải đầu tiên của giải đấu chuyên nghiệp, được gọi là National,được tổ chức vào năm 1932-1933 với 20 thành viên khai mạc. 20 CLB được chia đều vào hai nhóm với ba câu lạc bộ cuối cùng của mỗi nhóm bị xuống hạng Division 2. Hai người chiến thắng của mỗi nhóm sau đó sẽ đối mặt với nhau trong một trận chung kết được tổ chức tại một địa điểm trung lập. Trận chung kết đầu tiên được tổ chức vào ngày 14/5/1933, đội đứng đầu của bảng A, Olympique Lillois gặp đội nhì bảng B là Cannes. Sau đó Olympique Lillois đã lên ngôi vô địch với chiến thắng 4-3. Sau mùa giải đó, giải đấu quyết định giữ lại 14 câu lạc bộ và không thăng hạng bất kỳ đội nào từ giải hạng hai. Giải đấu cũng đồng ý đổi tên từ National thành Đơn giản là Division 1. Trong mùa giải 1934-1935, giải đấu đã tổ chức một hệ thống thăng hạng và xuống hạng hợp pháp, nâng tổng số câu lạc bộ ở giải hạng nhất lên con số 16 và duy trì đến mùa giải 1939.

Năm 1964, quy tắc trung bình bàn thắng đã được thay thế bằng quy tắc hiệu số bàn thắng bại. Năm 2002, giải đấu đổi tên từ Division 1 thành Ligue 1 như hiện nay. Vào năm 2011, quỹ đầu tư Qatar Investment Authority (QSI) của ông chủ người Qatar là Nasser Al-Khelaïfi đã mua lại CLB Paris Saint-Germain, qua đó CLB này đã có một tiềm lực tài chính dồi dào, trở thành CLB bóng đá giàu có nhất thế giới cho đến năm 2021.

Giải thưởng

Chiếc cúp

Chiếc cúp Ligue 1 hiện tại, L'Hexagoal,được phát triển bởi Ligue de Football Professionnel (LFP) và được thiết kế và tạo ra bởi Pablo Reinoso. Các danh hiệu đã được trao cho nhà vô địch của Pháp kể từ cuối mùa giải 2006-07,thay thế cho chiếc cúp Ligue 1 trước đó chỉ tồn tại trong 5 năm. Cái tên Hexagoal bắt nguồn từ một cuộc thi chính thức được tạo ra bởi LFP và kênh truyền hình Pháp TF1 để xác định tên cho chiếc cúp mới. Hơn 9.000 đề xuất đã được gửi đến và vào ngày 20 tháng 5 năm 2007, thành viên Liên đoàn bóng đá Pháp Frédéric Thiriez tuyên bố rằng, sau một cuộc bỏ phiếu trực tuyến, thuật ngữ Hexagoal đã nhận được một nửa số phiếu bầu. Câu lạc bộ đầu tiên vinh dự được nâng cúp mới là Olympique Lyonnais, sau khi lên ngôi vô địch trong mùa giải 2007 - 2008.

Giải thưởng cá nhân

Ngoài chiếc cúp của CLB chiến thắng và các huy chương cá nhân của cầu thủ nhận được sau mỗi mùa giải, Ligue 1 cũng trao giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất tháng hàng tháng. Sau mùa giải, giải thưởng UNFP được tổ chức và các giải thưởng như Cầu thủ xuất sắc nhất năm, Huấn luyện viên của năm và Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất năm từ cả Ligue 1 và Ligue 2 được trao.

Thể thức thi đấu

Với số đội tham dự là 20 như hiện tại, giải Ligue 1 sẽ tổ chức thi đấu vòng tròn. Mỗi đội tham dự 38 trận từ tháng 8 đến tháng 5 năm sau. Giống như đa số những giải đấu khác, những đội cùng điểm nhau sẽ xem xét hiệu số, tổng số bàn thắng. Nếu vẫn bằng nhau mà đang cần phân định ngôi vô địch hay suất tham dự cúp châu Âu, thì một trận đấu tiếp theo sẽ được tổ chức. 3 đội đứng đầu bảng Ligue 1 sẽ giành được về tham dự Champions League. Trong đó, 2 đội đứng đầu sẽ được vào thẳng vòng bảng để thi đấu. Vong với đội đứng thứ 3, họ cần đá vòng Play-off để tranh vị trí. Đội đứng thứ 4 sẽ giành được tấm vé tham dự vòng bảng Europa League.

Đối với 2 đội đứng cuối bảng, họ sẽ bị xuống hạng Ligue 2 thi đấu trong mùa tiếp theo. Trong khi đội 18 phải đá một trận Play-off với đội đứng thứ 3-5 của Ligue 2 để tranh xuất cuối cùng dự giải Ligue 1 trong năm sau đó.

Kỷ lục của giải đấu

Câu lạc bộ

-Vô địch nhiều lần nhất: AS Saint-Étienne (10 lần), Paris Saint-Germain F.C. (10 lần)

-Vô địch liên tiếp: Lyon (2002-2008), (7 lần), Saint-Étienne (1967-1970), Marseille (1989-1992), Paris Saint-Germain F.C. (2013-2016) (4 lần).

-Bất bại liên tiếp trong một mùa giải, Nantes, 32 trận (1994-1995)

-Bất bại liên tiếp trong nhiều mùa giải: RC Strasbourg, 38 trận (1977-78 và 1978-79)

-Không thua trên sân nhà: Nantes, 92 trận, từ 15 tháng 5 1976 đến 7 tháng 4 1981

-Thắng nhiều trận nhất trong một mùa giải:

-Giải gồm 20 đội: 30 trận của PSG (2015-16)

-Giải gồm 18 đội: 25 trận của Saint-Étienne (1969-70)

-Thắng nhiều trận trên sân nhà nhất trong một mùa giải: 19 trận của AS Saint-Étienne (1974-75)

-Thắng nhiều trận trên sân khách nhất trong một mùa giải: 15 trận của PSG (2015-16).

-Thua ít trận nhất trong một mùa giải: 1 trận của Nantes (1994-95)

-Tham gia giải nhiều lần nhất: FC Sochaux-Montbéliard, 57 mùa bóng (tính cả 2005-2006)

-Tham gia giải liên tục nhiều lần nhất: Nantes, 43 mùa bóng, từ 1963 (tính cả 2005-06)

-Tổng số bàn thắng trong một mùa giải:

Giải gồm 20 đội: 1946-47 (1.344 bàn, 3,51 bàn/trận)

Giải gồm 18 đội: 1948-49 (1.138 bàn, 3,71 bàn/trận)

-Câu lạc bộ ghi bàn nhiều nhất trong một mùa giải:

Giải gồm 20 đội: 1959-60 RC Paris, 118 bàn

Giải gồm 20 đội: 1948-49 Lille OSC và 2015-16 PSG,102 bàn

-Thủng lưới ít nhất trong một mùa giải: 2015-16 PSG, 19 bàn

-Hiệu số bàn thắng-thua cao nhất trong một mùa giải:

Giải gồm 20 đội: 2015-16, PSG +83

Giải gồm 18 đội: 1948-49 Lille OSC, +62

-Chiến thắng lớn nhất: 12-1, Sochaux - Valenciennes, 1935-36

-Tổng số thẻ vàng nhiều nhất trong một mùa giải: 1,654 thẻ ở mùa bóng 2002-03

Tổng số thẻ đỏ nhiều nhất trong một mùa giải: 131 thẻ ở mùa bóng 2002-03

-Câu lạc bộ bị nhiều thẻ đỏ nhất trong một mùa giải: 1998-99 Bastia, 2002-03 Paris Saint-Germain, và 2003-04 Lens, 13

-Huấn luyện viên: Guy Roux, AJ Auxerre (1961-2000 và 2001-2005), 890 trận

-Tổng số khán giả: 8.086.774 khán giả (2004-2005, 20 đội)

-Khán giả trung bình: 23.154 khán giả/trận (2000-2001, 18 đội)

-Khán giả cao nhất trong một trận: 77 840, Lille–Lyon, 2007–08.

Cầu thủ

-Vô địch nhiều lần nhất: Jean-Michel Larqué và Hervé Revelli của AS Saint-Étienne,Juninho Pernambucano của Olympique Lyonnais, 7 lần (1967, 1968, 1969, 1970, 1974, 1975 và 1976) và (2002,2003,2004,2005,2006,2007,2008)

-Giữ sạch lưới lâu nhất: Gaëtan Huard, Bordeaux, 1.176 phút (1992-1993)

-Thi đấu nhiều trận nhất:

Thủ môn: Jean-Luc Ettori, Monaco, 602 trận;

Vị trí khác: Alain Giresse (Bordeaux, Marseille), 586 trận

-Ghi bàn nhiều nhất: Delio Onnis (1972-1986), 299 bàn

-Ghi bàn nhiều nhất trong một mùa giải: Josip Skoblar, Marseille, 44 bàn (1970-1971)

-Ghi bàn liên tục: Vahid Halilhodzic (Nantes) 9 trận liên tiếp ở mùa giải 1984-1985

-Bị phạt thẻ đỏ nhiều nhất: Cyril Rool - 19 thẻ (tính đến cuối mùa 2004-2005)

-Cầu thủ trẻ nhất: Laurent Paganelli, AS Saint-Étienne 15 tuổi 10 tháng

-Cầu thủ trẻ nhất ghi một hat trick: Jérémy Menez, FC Sochaux-Montbéliard 22 tháng 1 2005 trước Bordeaux - 17 tuổi 8 tháng 15 ngày

-Cầu thủ ghi bàn nhanh nhất: Kylian Mbappe, Paris Saint-Germain - 8 giây (mùa giải 2022-2023)

Xem thêm các thông tin thú vị khác tại: Bonglive.net

World Cup 2022